Kelkit

Doğu Karadeniz Bölgesinde; Gümüşhane İli’nin bir ilçesi olan Kelkit, doğusunda Köse İlçesi, batısında Şiran ilçesi, kuzeyinde Gümüşhane ili, güneyinde Erzincan ili ile çevrilidir.

İlçe toprakları dağlık ve engebeli bir arazi yapısına sahiptir. Gümüşhane’nin güney kesiminde yer alan ilçe toprakları akarsu vadileri ile yarılmış birbirine paralel dağ sıralarından oluşmaktadır. Kuzeyini Gümüşhane Dağları, güneyini Çimen, Spikör (Akdağ) ve Otlukbeli dağları engebelendirmektedir. İlçenin çevresinde genişleyen Kelkit Vadisi, Kelkit ırmağı ile sulanmakta ve tarım alanını oluşturmaktadır. Ayrıca ilçe topraklarında Tarıma elverişli olarak Özlüce Vadisi ve Koşmaşat Vadisi bulunmaktadır.

Kelkit Çayı, Çimen Dağlarından çıkan ve Yeşilırmak’ı besleyen en büyük koldur. Kelkit’te Sıtma Pınarı, Gorden, Korpahar, Eğri Göze, Gülizarın Pınarı, Kara Pınar, Bekir Çavuşun Pınarı, Yardibi, Korgöze, Keşiş Paharı, Üçgözeler, Bülbülyuvası gibi birçok su kaynağı bulunmaktadır. Çevresindeki dağların yüksek kısımlarında platolar bulunmaktadır.

Kelkit’te toprak örtüsü olarak, alçak kesimlerde kavak, ardıç ve meşe ağaçları, yüksek kesimlerde sarıçam, titrek kavak (dağ kavağı) gibi ağaç türleri görülmektedir. Düzlük alanlardaki toprak örtüsü kuşburnu, geven, yabani kekik,sığır kuyruğu, dağ reyhanı ve benzeri yabani bitkilerle kaplıdır.

Popüler bir rivayete göre Kelkit sözcüğü 7. yüzyılda yöreyi ele geçiren Peçenek'lerin önderi Kilki Bey’in isminden kaynaklanmakta ise de bu görüşün bilimsel değeri yoktur. 7. yüzyılda veya herhangi bir tarihte Peçeneklerin buraya geldiğine dair bir bilgi olmadığı gibi, "Kilki Bey" adında bir şahıs da kaydedilmiş değildir. Aynı şekilde, yörede eski çağlarda "Kerkit" isimli bir kavim yaşadığına dair rivayet de ideolojik amaçlı bir uydurmadan ibarettir.

Kelkit nehrinin adı antik çağdan itibaren Yunanca Lykos ve Ermenice Kayl olarak kaydedilmiş olup, her iki sözcük kendi dillerinde "kurt" anlamına gelir. ErmeniceKaylked (Kurt ırmağı) deyimi Türkler ve Ermeniler tarafından nehrin adı olarak kullanılagelmiştir.

Yöredeki yapı kalıntıları arasında XV. Legio Apollinaris armalı tuğla parçalarının bulunuşu Roma dönemindeki Satala kentinin buradaki varlığına işaret etmektedir. Buluntular arasındaki tunç Artemis büstü bugün British Museum’dadır. Ayrıca ilçede günümüze gelebilen eserler arasında;

• Stala Kalesi,
• Sadak Kervansarayı,
• Sadak Hamamı,
• Sadak Köyü Çeşmesi
• Sadak Köyü Camisi
• Çambaşı Köyü Camisi bulunmaktadır.
  
  

  Nüfus

  Yıl	Toplam	Şehir	Kır
  2014	42.415	20.742	21.673
  2013	41.554	14.454	27.100
  2012	40.266	14.483	25.783
  2011	41.034	15.003	26.031
  2010	39.547	13.784	25.763
  2009	41.472	14.012	27.460
  2008	41.523	13.417	28.106
  2007	41.664	13.219	28.445
  2000	63.510	19.090	44.420
  1990	47.482	11.541	35.941
  1985	59.943	8.060	51.883
  1980	59.651	7.081	52.570
  1975	63.709	6.928	56.781
  1970	59.421	6.432	52.989
  1965	53.663	4.340	49.323