Torul
Torul ve çevresinin tarihi kaynaklarda ilk kez geçtiği belge MÖ. 400'lerde kaleme alınan Ksenofon'un Anabasis (Sefer/Onbinlerin Dönüşü) isimli eseridir.Ksenofon Torul-Tonya bölgesinde Dril adlı savaşçı bir kabilenin yaşadığını ve bu kabilenin kolonici Yunanlar'ın amansız düşmanı olduğunu belirtmektedir.Dril kabilesi erkekleri sorgun ağacından kalkanlar, mızraklar ve baldır zırhlarıyla bastan ayağa silahlanmış Karadeniz'in en savaşçı kabilesi olarak aktarılmaktadır.MS.130'larda Roma İmparatorluğu'nun Kapadokya Valisi Arrianus Karadeniz Bölgesi'ne gelmiş, İmparator Hadrianus'a bölgeyle ilgili bir rapor hazırlamıştır. Hazırladığı raporda yine Torul bölgesinde Dril kabilesinden bahseden Arrianus, Dril kabilesinin bölgede yaşayan diğer Tzan/Tzani topluluklarıyla aynı olduğunu belirtmiştir.İlçemizin Torul(Dorila) adı da büyük bir ihtimalle bu toplulukla ilişkilidir.
4. Haçlı Seferi sırasında Trabzon'u ele geçiren Cenevizliler, Torul'u da alarak ilçenin birçok yerinde kaleler ve haberleşmede kullanılan ateş kaleleri inşa etmişlerdir.
Yoğun olarak Türk Kayı ve Çepni Boylarından gelen Türk nüfusa sahip bir ilçedir.Çepniler Anadolu'ya, Kürtün ve Torul civarlarından dağılmıştır. Selçuklu Sultanı'nın kuzeydoğu seferi sırasında, otağını Torul'da kurmasına izafeten, daha önce Ardasa diye anılan ilçeye Torul denmeye başlanmıştır.
Türkmenler Torul'a 1040'lardan itibaren Akkoyunlular ve Safaviler döneminde yerleşmeye başlamışlardır. Torul 1461'de Fatih Sultan Mehmet'in Trabzon İmparatorluğu'na son vermesinden 1828'e kadar Sancak Beyliği olarak kalmıştır. Yeniçeri ve Bektaşi ocaklarının kapatılmasıyla birlikte, Bektaş-i Güvenç Abdal'ın ocağı kapatılmış ve yoğun Bektaşi nüfusun yaşadığı Torul'un sancak beyliği kaldırılmıştır.
1828'den Cumhuriyete kadar Trabzon vilayetinin Gümüşhane sancağına bağlı bir kasaba, Cumhuriyetin kuruluşuyla birlikte Gümüşhane'ye bağlı bir İlçe olmuştur.
İlçe nüfusu, 1877-1878 Osmanlı-Rus harbinde (93 Harbi) bir miktar göç vermiştir.
I. Dünya Savaşı sırasında (Ağustos 1916) Rus ordusu yöreyi ele geçirmiş, 1917 Sovyet Devrimi'nden sonra Rusların geri çekilmesiyle onların yerini Rumlar almıştır. Torul, 14 Şubat 1918'de düşman işgalinden kurtarılmıştır.
İlçe nüfusu içerisinde Kayı ve Çepni nüfusu yoğundur.Ancak diğer Oğuz Türk boyları da Torul'da yaşamaktadır.
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 2014 | 11.495 | 6.253 | 5.242 |
| 2013 | 12.052 | 4.644 | 7.408 |
| 2012 | 12.379 | 4.374 | 8.005 |
| 2011 | 12.043 | 4.366 | 7.677 |
| 2010 | 12.385 | 4.421 | 7.964 |
| 2009 | 12.971 | 4.629 | 8.342 |
| 2008 | 13.829 | 4.880 | 8.949 |
| 2007 | 13.118 | 5.823 | 7.295 |
| 2000 | 15.416 | 4.592 | 10.824 |
| 1990 | 17.087 | 4.057 | 13.030 |
| 1985 | 35.420 | 4.217 | 31.203 |
| 1980 | 35.867 | 2.996 | 32.871 |
| 1975 | 37.866 | 3.221 | 34.645 |
| 1970 | 34.276 | 3.117 | 31.159 |
| 1965 | 32.077 | 2.261 | 29.816 |